سازمان تامین اجتماعی از اهمیت ویژه ای برخوردار است و نمی توان نقش آن را در بخش بیمه و درمان نادیده گرفت. اهمیت این سازمان باعث شده تا هفته ای به تکریم آن اختصاص داده شود. بدین بهانه با مهدی مجیدی نایب رئیس کانون کارگران بازنشسته تهران گفت و گو کردیم که در ادامه آمده است.

صفحه اقتصاد –
کورش شرفشاهی – مهدی مجیدینایب رئیس کانون کارگران بازنشسته تهران در گفتگوی اختصاصی با صفحه اقتصاد با یادآوری اینکه سابقه تامین اجتماعی به سنوات قبل باز میگردد گفت: اولین قانون استخدامی در سال ۱۳۰۱ به عنوان قانون حمایتی تصویب شد و بنا به شرایط وقت این قانون اجرا میشد. در سال ۱۳۰۹ قانون صندوق احتیاط کارگران راه آهن تاسیس شد و قانون دیگری با عنوان نظامنامه کارخانجات و موسسات صنعتی در سال ۱۳۱۵تصویب شد. این قوانین در آن زمان قوانین تامین اجتماعی امروز را پوشش میداد.
وی با تاکید بر اینکه قوانین یادشده کفایت نمیکرد و نواقص بسیاری داشت گفت: در سال ۱۳۲۵ قانون کار توسط هیات وزیران تصویب شد. در این قانون به بیمه کارگران اشاره شده و کارفرمایان ملزم بودند مواد قانونی را رعایت کنند.
نایب رئیس کانون کارگران بازنشسته تهران با اشاره به اینکه در سال ۱۳۲۸ وزارت کار تاسیس و در کنار آن صندوق تعاون کارگران تاسیس شد که بیشتر برای مسائل درمانی و پرداخت غرامت کارگران بود گفت: در سال ۱۳۳۱ در زمان دکتر مصدق لایحه قانونی بیمههای اجتماعی کارگران برای اولین بار تصویب و سازمان بیمههای اجتماعی کارگران ایجاد شد. در فروردین ۱۳۴۲ این سازمان بنابر مصوبه هیات وزیران، به سازمان بیمههای اجتماعی تغییر نام داد که این یک مختصری از سابقه به وجود آمدن تامین اجتماعی در ایران بود.
وی با اعلام اینکه در سال ۱۳۴۷ قانون سازمان بیمههای تامین اجتماعی تاسیس شد گفت: در سال ۱۳۵۴ سازمان بیمههای اجتماعی روستاییان در سازمان تامین اجتماعی وقت ادغام شد و در تیر ۱۳۵۴ با تصویب قانون تامین اجتماعی، سازمان فعلی تامین اجتماعی شکل گرفت و شروع به فعالیت کرد که تحت پوشش وزارت بهداری وقت بود.
مجیدی با اشاره به اینکه سال ۱۳۵۸ قانون اصلاح سازمان تامین اجتماعی تصویب شد که به عنوان یک سازمان بیمه گر و نهاد عمومی غیردولتی تعیین شد گفت: قسمت عمده منابع سازمان تامین اجتماعی از محل حق بیمههایی بود که کارگران و کارفرمایان میپرداختند.
وی با تاکید بر اینکه تاریخچه سازمان تامین اجتماعی نشان میدهد که هرگز متکی به بودجه دولت نبوده و تمام منابع آن از محل درآمدهای حق بیمهای و فعالیتهای مالی سازمان بوده گفت: سازمان تامین اجتماعی حق الناس است و تمام اموال و داراییهای آن از ملکی، مراکز درمانی و سهامی که در بخشهای گوناگون دارد، متعلق به سازمان تامین اجتماعی و در اصل بیمه شدگان است.
نایب رییس کانون کارگران بازنشسته تهران با اعلام اینکه محل درآمد سازمان سه جانبه کارگر، کارفرما و دولت بوده و اداره آن نیز باید متکی بر سه جانبهگرایی باشد گفت: سازمان تامین اجتماعی مطابق اساسنامه و قوانینی که تدوین شده، تعهداتی در قبال بیمهشدگان شاغل، بازنشستگان، مستمری بگیران و از کار افتادگان دارد که بر اساس قوانین تامین اجتماعی بینالمللی وضع شده است.
وی با تاکید بر اینکه هر قانونی در اجرا با کم و کاستیهای روبرو میشود گفت: شخصیت حقوقی و استقلال مالی سازمان تامین اجتماعی مشخص است و همه آن متعلق به بیمه شدگان است. در نتیجه در تمامی ادوار گذشته، تمامی دولتها هیچ نقشی در تامین بودجه مالی سازمان تامین اجتماعی نداشته و همچنان ندارند.
مهدی مجیدی با تاکید بر اینکه منابع سازمان از محل حق بیمههایی تامین میشود که کارگران و سهمی است که کارفرما میپردازد و آن نیز بابت کارگران است گفت: بنابراین سازمان تامین اجتماعی یک سازمان بین النسلی و حق الناس است و هیچکس نمیتواند در آن دست ببرد.
وی با تاکید بر اینکه مالکان اصلی که بیمه شدگان هستند، باید در تمامی مراحل مدیریت تا هزینه سازمان، نقش آفرین باشند گفت: سازمان تامین اجتماعی بزرگترین سازمان بیمهای کشور است که نیمی از جمعیت کشور از شاغلان، بازنشستگان، از کار افتادگان و مستمری بگیران را تحت پوشش دارد و سازمان نسبت به آنها تعهدات قانونی دارد.
نایب رئیس کانون کارگران بازنشسته تهران با تاکید بر اینکه تعهدات سازمان تامین اجتماعی شامل کوتاه مدت و بلند مدت است گفت: تعهدات کوتاه مدت مانند رسیدگی به وضعیت بیماری بیمه شدگان، پرداخت غرامتهای ایام درمان، پرداخت غرامتهای ایام بارداری برای زنان شاغل، کارگرانی که هنگام کار دچار بیماری یا حادثه کار میشوند، کمک هزینه ازدواج و کمک هزینه کفن و دفن از جمله تعهدات کوتاه مدت است. تعهدات بلند مدت نیز شامل تعهدات درمانی و پرداخت حقوق مستمری بازنشستگان، مستمری بگیران و از کار افتادگان است که تمامی اینها مطابق قانون، بخشنامه و دستورالعمل است و سازمان مکلف به انجام آنهاست.
نائب رئیس کانون بازنشستگان تامین اجتماعی شهر تهران با تاکید بر اینکه اصل و اساس سازمان تامین اجتماعی باید حفظ شود گفت: اگر در مجلس شورای اسلامی، هیات دولت یا هر بخش دیگری راجع به تامین اجتماعی تصمیم گیری میشود، امیدواریم در راستای حفظ شیرازه این سازمان باشد و تصمیمی نگیرند که برای سازمان چالش به وجود بیاورد.
مجیدی با اعلام اینکه بخش مهمی از تعهدات بلند مدت سازمان، شامل درمان است گفت: متاسفانه اکنون به دنبال آن هستند که درمان سازمان منفک و به وزارت بهداشت منتقل شود که این تصمیم ۱۰۰ درصد به زیان بیمه شدگان است.
وی با اعلام اینکه تمامی دولتها همواره به سازمان تامین اجتماعی بدهکار بودهاند گفت: اگر بدهی دولت به تامین اجتماعی به موقع پرداخت میشد، امروز سازمان هیچ مشکلی نداشت و نه تنها میتوانست خدمات مناسبی به بیمه شدگان و بازنشستگان بدهد، بلکه تعهدات خود را نسبت به مراکز درمانی و بهداشتی به موقع ادا میکرد.
مجیدی با تاکید بر اینکه پرداخت نکردن بدهی دولت سالهاست به زیان سازمان تامین اجتماعی، کارگران و بازنشستگان تمام شده گفت: کسی که اولین حق بیمه را میپردازد، تا زمانی که بازنشست میشود و از دنیا میرود، تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی است و دولت حق ندارد با چالشی که در ایجاد بدهی رقم زده، خدمات رسانی به بیمه شدگان و بازنشستگان را دچار اخلال کند.
وی با تاکید بر اینکه سازمان تامین اجتماعی باید خدمات درمانی و بیمهای را به بیمه شدگان مبتنی بر اصول بیمهای ارائه دهد گفت: بر مبنای اساسنامه، سازمان تامین اجتماعی یک نهاد عمومی غیر دولتی مستقل و مبتنی بر مدیریت بیمه شدگان است و اگر بخواهیم مشکلات سازمان رفع شود، باید اصل سه جانبهگرایی لحاظ شود و کارگران، کارفرمایان و دولت هر کدام به سهم خود در مدیریت سازمان نقش داشته باشند.
نایب رییس کانون کارگران بازنشسته تهران با ابراز تاسف از اینکه دولتها بیشترین دخالت را در سازمان تامین اجتماعی دارند گفت: کارگران، کارفرمایان و بازنشستگان کمترین نقش را در مدیریت سازمان تامین اجتماعی دارند و بزرگترین مشکلی که برای سازمان پیش آمده، ناشی از تحمیل مدیریت دولتی به این نهاد عمومی غیردولتی است.
وی با تاکید بر اینکه دولت بزرگترین کارفرماست گفت: دولت باید همسو با کارفرمایان بخش خصوصی، حق بیمههای خود را به موقع پرداخت کند که متاسفانه دولت بدقولترین بخش در ارتباط با سازمان تامین اجتماعی است و همین بدقولی باعث شده تا سازمان نتواند تعهدات خود را در قبال بیمه شدگان انجام دهد.
مجیدی با تاکید بر اینکه در قانون اساسی و قانون کار الزاماتی برای تامین اجتماعی تعریف شده گفت: اصول ۳ و ۲۱ و ۲۸ و ۲۹ قانون اساسی نسبت به وظایف سازمان تامین اجتماعی تاکید دارد و در قانون کار نیز مواد ۲۲ و ۲۳ و ۱۴۸ و ۱۸۳ مرتبط با سازمان تامین اجتماعی است که شامل برخورداری از بیمه بیکاری و هزینههای درمان در قانون کار نیز اشاره شده و سازمان تامین اجتماعی پشتوانه قانونی زیادی دارد.